Ἀκραία ἐπιπολαιότητα ἢ κι ἀνόητο λάθος εἶναι τὸ ὅτι οἱ γραμματολόγοι πολλὲς φορὲς χαρακτηρίζουν ὡς ψευδεπίγραφα κάποια βιβλία ποὺ ἀνήκουν σὲ συγγραφεῖς ἢ ποιητὰς ὁμωνύμους μὲ κάποιον γνωστότερό τους, λ.χ. τὸν Εὐριπίδη ἢ τὸν Ξενοφῶντα ἢ τὸν γραμματικὸ Ἀπολλόδωρο ἢ τὸν Πλούταρχο τὸ Χαιρωνέα. ἀσφαλῶς τὰ ἔργα ποὺ διακρίνουν ὡς μὴ δικά τους, πράγματι δὲν εἶναι δικά τους· δὲν εἶναι ὅμως ὅλα καὶ ἔργα ποὺ γράφτηκαν ψευδωνύμως, γιὰ νὰ φαίνωνται ὡς ἔργα ἐκείνων τῶν γνωστῶν ποὺ τὄνομά τους φέρουν. εἶναι ἔργα γνήσια κάποιων ἄλλων ποιητῶν ἢ συγγραφέων, οἱ ὁποῖοι ἁπλῶς εἶχαν τὸ ἴδιο ὄνομα μὲ τοὺς πασιγνώστους.
Ἔτσι μοῦ συνέβη κι ἐμένα τὸ θέμα τῆς πρώτης διδακτορικῆς διατριβῆς ποὺ ἔγραψα «Περὶ Ἀναστασίων Σιναϊτῶν» νὰ εἶναι ἕνα τέτοιο θέμα, ὅπου ὀχτὼ πρόσωπα λέγονταν ὅλοι Ἀναστάσιοι καὶ δυὸ ὁπωσδήποτε ἴσως καὶ τρεῖς ὑπῆρξαν μοναχοὶ Σιναΐται, κανένα δὲ ἀπὸ τὰ ἔργα τους, ποὺ κατὰ λάθος ἀποδίδονται μόνο στοὺς δυὸ ἀρχαιοτέρους, δὲν ἦταν ἐξ ἀρχῆς ψευδεπίγραφο. κι ἔπρεπε κάποιος νὰ διακρίνῃ τοὺς συγγραφεῖς καὶ νὰ τοὺς μοιράσῃ τὰ ἔργα. ἄλλο θέμα ὅτι οἱ πέντε ἀπ᾿ αὐτοὺς ἦταν ἀσήμαντοι κι ὁ ἕνας αἱρετικός. ἔτσι πῆρα ἐξ ἀρχῆς τὸ μάθημα ὅτι πολλὰ κείμενα φημισμένα ὡς «ψευδεπίγραφα» δὲν εἶναι αὐτὰ ψευδεπίγραφα, ἀλλ᾿ οἱ γραμματολόγοι, ποὺ τὰ χαρακτηρίζουν ἔτσι, εἶναι ψευδεπιστήμονες.
Τέτοιοι δευτερεύοντες κι ὁμώνυμοι διασήμων συγγραφεῖς εἶναι λ.χ. ὁ Εὐριπίδης Β, γιὸς τοῦ Εὐριπίδου Α, ποιητὴς τῆς τραγῳδίας Ῥῆσος, ὁ Ξενοφῶν ὁ συγγραφεὺς τῆς Ἀθηναίων Πολιτείας ποὺ εἶναι μάλιστα καὶ λίγο ἀρχαιότερος τοῦ γνωστοτέρου Ξενοφῶντος, ὁ Ἀπολλόδωρος ὁ μυθογράφος, ποὺ συνέβη ἁπλῶς νὰ εἶναι ὁμώνυμος τοῦ ἀρχαιοτέρου του γραμματικοῦ Ἀπολλοδώρου, ὁ πλατωνικὸς καὶ ὄψιμος (Ε΄ αἰ.) Πλούταρχος ὁ Ἀθηναῖος, τοῦ ὁποίου τὰ ἔργα ἀποδίδονται στὸν ἀρχαιότερό του καὶ γνωστότερο Πλούταρχο τὸν Χαιρωνέα. τὸν τελευταῖο διέκρινε ἀπὸ τὸν Χαιρωνέα ὁ ἀδερφός μου Ἀθανάσιος Σιαμάκης, ὅταν ἐξέδωκε μετέφρασε καὶ σχολίασε τὸ Περὶ μουσικῆς ἔργο του, καὶ τοῦ ἀπέδωσε καὶ ὅλα τὰ ἔργα του 10 στὸν ἀριθμό· ἦταν ἕνας ἀπὸ τοὺς τελευταίους προέδρους τῆς πλατωνικῆς ἀκαδημίας.
* * *
Μὲ τὴν εὐκαιρία αὐτὴ νὰ πῶ καὶ τοῦτο. ὁ ἀδερφός μου Ἀθανάσιος εἶναι συγγραφεὺς πολυγράφος. καὶ οἱ δυὸ παρατηρήσαμε ὅτι πολλοὶ σημερινοί, ἐνῷ ἀκόμη ζοῦμε καὶ οἱ δυὸ ἀδερφοί (συνολικὰ ζοῦμε πέντε), ἀποδίδουν ἔργα τοῦ Ἀθανασίου σ᾿ ἐμένα τὸν Κωνσταντῖνο. γι᾿ αὐτὸ σκεφτήκαμε νὰ βάλουμε πίνακες τῶν ἔργων τοῦ καθενὸς στὴν ἱστοσελίδα μου (www.philologus.gr), γιὰ νὰ διακρίνουν ὅλοι τὰ πρόσωπά μας καὶ τὰ ἔργα μας.
Εἶναι γνωστὸ ἐπίσης ὅτι πολλὰ δικά μου ἔργα, γραμμένα ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον στὴν καθαρεύουσα, κυκλοφοροῦν μὲ τ᾿ ὄνομα κάποιου Σάκκου. αὐτὸ βέβαια δὲν ἔγινε κατὰ λάθος, ἀλλὰ μὲ κάποια ἄλλη μέθοδο ἢ ἀκριβέστερα μεθοδεία. πρόκειται γιὰ μιὰ ὑπόθεσι, γιὰ τὴν ὁποία ἔγραψα ἐκτενῶς καὶ λεπτομερῶς στ᾿ Ἀπομνημονεύματά μου τὸ 1985. γι᾿ αὐτὸ θ᾿ ἀναρτήσω στὴν ἱστοσελίδα μου κι αὐτὸ τὸ παλιὸ ἔργο μου, γιὰ νὰ μποροῦν ὅλοι νὰ διακρίνουν τὰ δικά μου ἔργα, ποὺ κυκλοφοροῦν καὶ μὲ τ᾽ ὄνομα ἐκείνου, καὶ νὰ τὰ ξεχωρίζουν ἀπὸ τὰ δικά του ἢ τέλος πάντων ἀπὸ τὰ μὴ δικά μου, τὰ ὁποῖα εἶναι μηδαμινῆς ἀξίας. διότι τὸ ἄτομο ἐκεῖνο χρημάτισε καὶ καθηγητὴς πανεπιστημίου, ἀλλὰ χωρὶς νὰ εἶναι ἐπιστήμων οὔτε συγγραφεύς.
* * *
Κατάλογο τῶν συγγραμμάτων μου, τὰ ὁποῖα δὲν φέρουν τ᾿ ὄνομά μου, δημοσιεύω στὰ φέροντα τ᾿ ὄνομά μου συγγράμματά μου «Τὸ ἀλφάβητο», «Γραφικά», καὶ «Μελέτες» (τεῦχος 2), μὲ τὸν τίτλο «Συγγράμματα Α΄ περιόδου» ἢ «Α΄ περίοδος».
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΙΑΜΑΚΗ
Γεννήθηκε στὴν Τερπνὴ Βισαλτίας Σερρῶν (12-10-1946). Εἰσήχθη πρῶτος στὴ Θεολογικὴ Σχολὴ Θεσσαλονίκης καὶ ἀποφοίτησε μὲ ὑποτροφία. Ὑπηρέτησε 10 χρόνια διωρισμένος καὶ 20 ἄτυπα ὡς Γραμματεὺς στὴ μητρόπολι Φλωρίνης. Ἀπὸ τὸ 1970 μέχρι σήμερα (2012) ὑπηρετεῖ ὡς ἱεροκήρυξ στὴν ἴδια μητρόπολι. Ἀρθρογραφεῖ σὲ τοπικὲς καὶ ἀθηναϊκὲς ἐφημερίδες καὶ περιοδικά. Ἐπιμελήθηκε 40 περίπου βιβλία τοῦ μητροπολίτου Φλωρίνης Αὐγουστίνου. Ὑπηρέτησε στὸ πεζικὸ ὡς ἔφεδρος ἀξιωματικός. 12 χρόνια δίδαξε ὡς καθηγητὴς ἀμισθὶ στὸ ἐκκλησιαστικὸ γυμνάσιο καὶ λύκειο Φλωρίνης. Τὸ 1982 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος (ἀρχιμανδρίτης). Περάτωσε μὲ ἄριστα τὴ σχολὴ ἱεροψαλτῶν «Ἰωάννης Κουκουζέλης» τῆς μητροπόλεως Φλωρίνης. Ὑπηρέτησε 7 χρόνια ὡς διευθυντὴς τοῦ ῥαδιοφωνικοῦ σταθμοῦ μητροπόλεως Φλωρίνης. Μετέδωσε ἐξήγησι καθημερινῶς στὰ Εὐαγγέλια Ματθαίου, Λουκᾶ, Ἰωάννου, καὶ στὶς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων, καθὼς καὶ ἁγιολογικὰ κείμενα. Ἔλαβε δίπλωμα βυζαντινῆς ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς τοῦ Ὠδείου Φλωρίνης μὲ ἄριστα. Ἀσχολεῖται μὲ τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ μουσικὴ καὶ ἔχει ἐκδώσει μουσικὰ συγγράμματα ἀρχαίων Ἑλλήνων μουσικῶν. Διδάσκει βυζαντινὴ μουσικὴ (ἱστορία, θεωρία καὶ πρᾶξι) στὸ Ὠδεῖο Φλωρίνης ἀπὸ τῆς ἱδρύσεώς του μέχρι σήμερα. Ἔχει κάνει μουσικολογικὲς ἀνακοινώσεις σὲ ἐπιστημονικὰ συνέδρια καὶ ἡμερίδες στὴν Ἀθήνα, στὴν Κρήτη, στὴν Πάτρα, στὴ Λέσβο, στὰ Ἰωάννινα, καὶ σὲ ἄλλες πόλεις. Συνέγραψε καὶ δημοσίευσε βιβλία μὲ θεολογικὸ καὶ μουσικολογικὸ περιεχόμενο. Ἐπελέγη ὡς μέλος τοῦ Δ. Σ. τῆς δημοτικῆς βιβλιοθήκης Φλωρίνης «Β. Πιτόσκα» γιὰ πολλὲς τετραετίες.
ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΙΑΜΑΚΗ ΕΡΓΑ
1. Κλεωνίδου Εἰσαγωγὴ ἁρμονική. (Εἰσαγωγή, κείμενο, μετάφρασι, σχόλια, σχήματα), Θεσσαλονίκη 1990. Β’ ἔκδοσι Ἀθήνα 2007.
2.8. Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη…, ἁγιολογικὸ ἀνάγνωσμα. Τόμοι 6· τ. 1ος, Ἰαν - Φεβ, Ἀθήνα 1994· τ. 2ος Μάρ - Ἀπρ, Ἀθήνα 1994· τ. 3ος Μάι - Ἰούν, Ἀθήνα 1994· τ. 4ος Ἰούλ - Αὔγ, Ἀθήνα 1995· τ. 5ος Σεπ - Ὀκτ, Ἀθήνα 1997· τ. 6ος Νοέ - Δεκ, Ἀθήνα 1999).
9. Ἀλυπίου Εἰσαγωγὴ μουσική. (Εἰσαγωγή, κείμενο, μετάφρασι, σχόλια, πίνακες), Πρέσπες 1995. Δεύτερη ἔκδοσι, Πρέσπες 2003.
10. Αὐτογνωσία, Φλώρινα 1996.
11. Ἡ εὐπρέπεια στὴ θεία Εὐχαριστία, Φλώρινα 1997.
12. Ἡ οἰκογένεια στὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ, Ἀθήνα 1997. 1η ἔκδοσι μὲ τίτλο Βιβλικὲς οἰκογένειες, Ἀθήνα 2003.
13. Περὶ πνευματικῆς ἐπαγρυπνήσεως, Φλώρινα 1997.
14. Ὁ προφήτης Δανιήλ (ἁγιολογικὸ παράρτημα τῆς 17ης Δεκεμβρίου (συνέκδοσι), Ἀθήνα 2000.
15. Ὁ Δίκαιος Ἀβραάμ, ὁ πατριάρχης τοῦ Ἰσραήλ, Ἀθήνα 2002.
16. Μουσικολογικὲς ἐπισημάνσεις, Ἀθήνα 2004.
17. Πλουτάρχου Ἀθηναίου Περὶ μουσικῆς (Εἰσαγωγή, κείμενο, μετάφρασι, σχόλια, σχέδια, παραστάσεις), Ἀθήνα 2005.
18. Μουσικολογικὰ θέματα (νεύματα - ὀκτωηχία - μακαμάτ), Ἀθήνα 2005.
19. Ἡ θέσι τῆς γυναίκας στὸ Χριστιανισμό, Ἀθήνα 2005.
20. Τὸ Θεωρητικὸν τοῦ Χρυσάνθου (μουσικοφιλολογικῶς), Φλώρινα 2008.
21. Οἱ μουσικοὶ τοῦ παλατιοῦ, Ἀθήνα 2009.
22. Παράκλησις Γραφῶν, Ἀθήνα 2012.
23. Διδάσκων ἐν Σαββάτῳ, Ἀθήνα 2013.
24. Πολλὲς ἀνακοινώσεις - εἰσηγήσεις σὲ πανεπιστημιακὰ καὶ ἱερατικὰ συνέδρια (ἐκδεδομένες καὶ ἀνέκδοτες).
Ὁ Ἀθανάσιος Σιαμάκης εἶναι ἀδερφὸς τοῦ Κωνσταντίνου Σιαμάκη.